1․ Տիգրան Մեծը ինչո՞ւ չգրավեց Փոքր Հայքը։
Որովհետև նա դաշինք էր կնքել,Պոնտոսի Թգավոր Միհրադ-ի հետ:
2․ Ե՞րբ կնքվեց հայ-պոնտական դաշինքը։
Հայ–պոնտական դաշինք, կնքվել է հայոց թագավոր Տիգրան Մեծի և Պոնտոսի թագավոր Միհրդատ VI Եվպատորի միջև՝ մ.թ.ա. 94 թվականին։ Հնարավոր է նաև, որ հայ–պոնտական դաշինքը կնքվել է մ.թ.ա. 92 կամ մ.թ.ա. 91 թվականին, այն բանից հետո, երբ մ.թ.ա. 92 թվականին Հռոմի և Պարթևաստանի ներկայացուցիչները հանդիպել են Եփրատի ափին և, ըստ ուսումնասիրողների, համաձայնության եկել, որ Եփրատը դառնա երկու տերությունների սահման։
3․ Տիգրան Մեծն ու Միհրդատ Եվպատորը ի՞նչ էին պայմանավորվել Կապադովկիայի վերաբերյալ։
95 թվականին՝ հոր՝ Տիրան կամ Տիգրան Ա արքայի մահվամբ պայմանավորված։ Պատանդությունից ազատվելու դիմաց հայոց աշխարհաժողովը ստիպված է լինում Միհրդատ Բ-ին զիջել Մեծ Հայքի հարավ-արևելքում գտնվող «Յոթանասուն հովիտներ» կոչված տարածքը։ … Միհրդատ Զ Եվպատորը, նույնիսկ նախքան Տիգրանի գահակալումը, Սև ծովի ափին ստեղծել էր Պոնտոսի ընդարձակ թագավորությունը և նպատակ ուներ Հռոմին դուրս մղել Փոքր Ասիայից և Հունաստանից։ Այսինքն՝ նրա ծրագրերը կապված էին արևմուտքի հետ, որտեղ Տիգրանը անելիքներ չուներ։ … Այնուամենայնիվ, ամեն ինչ դուրս է գալիս վերահսկելիության սահմաններից, երբ մ․թ․ա․. … Ապստամբության կազմակերպիչների թվում էին նաև Միհրդատ Եվպատորն ու Կլեոպատրա Պոնտացին, ովքեր ցանկանում էին գահընկեց անել Տիգրան Մեծին և արքայազնին կարգել որպես Հայքի նոր արքա՝ այդ կերպ վերջինիս ծառայեցնելով Պոնտոսի թագավորության քաղաքական շահերին։
4․ Ներկայացրե՛ք հայ-պարթևական պայմանագիրը։
Հայ–պարթևական պատերազմ կամ Պայքար «Յոթանասուն հովիտներ»-ի համար, Մեծ Հայքի Արտաշեսյան արքա Տիգրան Բ Մեծի նվաճողական պատերազմն ընդդեմ Պարթևական տիրակալության և վերջինիս դաշնակից Ադիաբենեի թագավորության, որը սկսվել է մ․թ․ա․ 94 թվականին՝ հայկական բանակի ռազմախուժմամբ և ավարտվել մ․թ․ա․ 92 թվականին՝ Մեծ Հայքի թագավորության վճռական հաղթանակով։ Պատերազմական գործողությունների արդյունքում Տիգրան Մեծը վերադարձնում է «Յոթանասուն հովիտներ» կոչվող տարածքը՝ Փայտակարանը, Պարսկահայքը և Վասպուրականի Պարսպատունիք…
5․ Տիգրան Մեծը ինչպե՞ս բազմեց Սելևկյան գահին։
ՏիգրանՄեծի օրոք Մեծ Հայքի թագավորությունը հասնում է իր հզորության գագաթնակետին։ … Սելևկյանգահին տիրելուց հետո, ՏիգրանՄեծն իր ազդեցությունն է հաստատում նաև Կիլիկիայում՝ Միջերկրական ծովի հարավարևելյան ափին։ … ԲազմելովՍելևկյանգահին՝ ՏիգրանՄեծի տերությունը հարավում սկսում էր անմիջականորեն հարել Նաբաթեայի և Հրեաստանի թագավորություններին[29]։ … Բազմաթիվ պատմիչներ վկայում են այն մասին, որ ՏիգրանՄեծը, ինչպես և հնագույն աշխարհի մյուս բոլոր աշխարհակալ տիրակալները, փորձել է իրենց անունն անմահացնել քաղաքներ..
6․Միջերկրական ծովի ափին Տիգրան Մեծը ի՞նչ տարածքներ գրավեց։
94 թ. նա գրավում և Մեծ Հայքին է միացնում Ծոփքի թագավորությունը՝ զրկելով գահից Արտանեսին Զարեհի սերնդից ։ Դրանով իսկ Տիգրան Մեծն ավարտեց հայկական հողերի մեծագույն մասի միավորման պրոցեսը, որը սկսել էր նրա պապ Արտաշեսը։ Սակայն նրա թագավորության սահմաններից դուրս է մնում Փոքր Հայքը, որը մասն էր կազմում դաշնակից Պոնտոսի թագավորության։ … Տիգրան Մեծի կայսրությունը տարածվում էր Կասպից ծովից մինչև Միջերկրական ծով, Կովկասյան լեռներից մինչև Միջագետքի անապատները։ Այդ տարածքում, որի մակերեսը կազմում էր մոտ 1.000.000 (մեկ միլիոն) քառակուսի կիլոմետր, տեղակայված էին հայկական բանակի կայազորները։ … Այսպիսով Տիգրանի բուն տերության տարածքը՝ 1.000.000 քառ. կմ, ենթակա այլ երկրամասերի հետ միասին կազմում էր մոտ 3.000.000 (մեկ միլիոն) քառակուսի կիլոմետր։ … Պոմպեոսը մ.թ.ա. 66թ. գարնանը մեծ բանակով ափ է իջնում Կիլիկիայում։
Մերի Գրիգորյանի բլոգ 