- Չէ՞ որ կան մարդիկ, որոնց համար կյանքում ամենաթանկ և ամենալավ բանը իրենց հոգու կամ մարմնի որևէ հիվանդությունն է: Նրանք իրենց ողջ կյանքի ընթացքում դրանով են զբաղվում, և միայն դրանով են կենդանի. նրա պատճառով տառապանք կրելով` նրանք դրանով են սնվում, ուրիշներին գանգատվում են այդ հիվանդությունից, ու դրանով մերձավորների ուշադրությունը դարձնում իրենց վրա:
- Դրա համար իբրև հատուցում, մարդկանց կարեկցությունն են վաստակում, ու դրանից բացի ոչինչ չունեն: Վերցրե՛ք նրանցից այդ հիվանդությունը, բժշկեցեք նրանց, և նրանք կդժբախտանան, որովհետև կզրկվեն ապրելու միակ միջոցից.այն ժամանակ նրանք ներքուստ դատարկ կլինեն: Երբեմն մարդու կյանքն այնքան աղքատ է լինում, որ նա ակամայից ստիպված է լինում գնահատել իր արատը և նրանով ապրել, և կարելի է ասել, որ մարդիկ հաճախ ձանձրույթից են արատավոր դառնում:
- Սպիտակ ագռավները, բնության մեջ հազվագյուտ են. նրանք շատ քիչ են պատահում: Հենց դրանով են նրանք հետաքրքիր։ Տասնութերորդ դարում՜, Ռուսաստանի թագավոր, Պետրոս Առաջինը, պալատում մի սպիտակ ագռավ էր պահու՝մ որպես հազվագյուտ երևույթ։ Խոսքի մեջ «սպիտակ ագռավ» արտահայտությամբ բնորոշում են մյուսներից տարբերվող մարդկանց, հազվադեպ հանդիպող առարկաները։ Առաջին անգամ դա հռոմեական մի բանաստե՝ղծ Յուվենալիուսն է օգտագործել:
- Երկրում շատ բարձր ու անմատչելի մի լեռ կար, որ լիքն էր բոլոր բարիքներով: Մարդիկ կամեցան դրա վրա բնակություն հաստատել, սակայն նրա վրա բարձրանալը շատ դժվար էր, թեև վերելքի շատ ճանապարհներ կային: Նրանք, ովքեր բարձրանալու ժամանակ կանգ առան, սայթաքեցին ու ցած գլորվեցին մինչև ստորոտը: Իսկ ովքեր դադար առնել չուզեցին, այլ գավազանի օգնությամբ շարունակեցին վերելքը, բարձրացան լեռան վրա, ու հանգիստ կյանք վայելեցին:
Այդպես թուլակազմ ու վախկոտ մարդիկ մնում են կես ճանապարհին ու կորչում, իսկ հաստատակամները համբերությունն իրենց նեցուկ ունենալով, վեր են բարձրանում, ու հասնում իրենց նպատակին:
Լրացուցիչ կրթություն (տանը)
- Թումանյանի բալլադը կարդալ, սովորել պատմել։
- Բլոգում տեղեկություններ ենք գրում բալլադի ժանրի մասին՝ օգտվելով համացանցից:
Բալլադը քնարա-վիպերգական բանաստեղծություն է, որի մեջ ավանդական, պատմական կամ այլ թեմայով ստեղծված սյուժեն ծավալվում է հեղինակի հույզերի և խոհերի բացահայտմանը զուգընթաց։
Միջին դարերում եվրոպական երկրներում (Իտալիա, Ֆրանսիա) բալլադ կոչվում էին երգի ու պարի ուղեկցությամբ կատարվող քնարական բանաստեղծությունները, որոնք հատուկ տաղաչափական կառուցվածք ունեին։ Բալլադը մեծ մասամբ բաղկացած էր 28 տողից և ուներ կառուցվածքի կայուն ձև (երեք ութտողանի տներ և վերջում մեկ քառատող, որոնց մեջ գործ են ածվում միևնույն հանգերը և կրկնվում է միևնույն եզրափակիչ տողը)։
18-րդ դարի վերջերից բալլադի թե՛ բովանդակությունը, թե՛ ձևը զգալի փոփոխության են ենթարկվում։ Ռոմանտիկ բանաստեղծները բալլադ սկսեցին կոչել որևէ ժողովրդական ավանդության գեղարվեստական մշակումը, որն ուներ անսովոր, հերոսական կամ ֆանտաստիկ թեմա, դեպքերի սեղմ ընթացք և քնարական ուժեղ գունավորում, ոչ մեծ ծավալի սյուժետային գործերը։ Բալլադի հիմքում դրված է որևէ լարված, սուր դրամատիկ, սրընթաց ու արագ զարգացող սյուժե։ Բնորոշ է որոշ տողերի ու տների կրկնությունը, երբեմն մեծ տեղ են գրավում երկխոսությունները, որոնց միջոցով էլ հաճախ առաջ է շարժվում գործողությունը։ Դեպքերի նկարագրությունը միշտ ենթարկվում էր հեղինակի քնարական մտահղացմանը, հուզական ուժեղ տպավորության հասնելու նպատակին։ Պատմվում են միայն գործողության հիմնական օղակները, առանց կապակցող բացատրությունների։ Այդ հատկանիշները, որոնք արդեն հատուկ էին Շիլլերի, Գյոթեի, Վալտեր Սքոթի բալլադներին, զգալի չափով պահպանվեցին նաև ժանրի պատմության հետագա փուլերում։
- Գտնում ենք մգեցված բառերի բացատրությունները:
վեհափառ-փառահեղ տեսք ունեցող:
Ծիծղուն- ծիծաղուն
սեգ- վեհ, վեհապանծ
դեսպաններ- պետության դիվանագիտական ներկայացուցիչ մի այլ երկրում
չնաշխարհիկ-գեղեցիկ, անզուգական, աննման
ամեհի-անսանձ, անզուսպ, կատաղի
ապարանք- դղյակ
Դըրանիկներ- ծառա
նաժիշտներ-սպասավորուհի, աղախին
նազելի- գեղեցիկ ու քնքուշ շարժումներով՝ կեցվածքով, վայելչագեղ կեցվածքով՝ շարժումներով
հառաչում-հառաչել
իշխանազուն- իշխանազն
պայազատ- ազնվական, ազնվատոհմ անձ
մայիլ- մայիլ մնալ
ճրագ- լույսի աղբյուր
սիրավառ- բուռն սեր արտահայտող
Անզուգական- նմանը չունեցող, աննման, անհամեմատելի
տըկար- ոչ ամուր, ոչ դիմացկուն, ոչ հաստատուն
չքնաղ-շատ գեղեցիկ, աննման, չնաշխարհիկ
գոհար-թանկագին՝ ազնիվ քար
անշեջ- մտաբորբոք, անմար, անմոռաց
քաջարի-քաջությամբ կատարված՝ արված
հապճեպ- արագ
տիրտատենչ-
արյունըռուշտ- արյունարբու, արյունախում, գիշատիչ
պաղ-սառը
տըրտում- տխուր
գըլխակոր-գլխակախ
արտասուքը- գարնան դեմ ծառերից հոսող հյութ՝ հեղուկ
տըրտմաշուք- տրտում հանդիսավորություն ունեցող